«شی جین پینگ» رئیس جمهور چین در «دو نشست» (نهاد ارشد قانونگذاری و نهاد ارشد مشورت سیاسی چین) که به تازگی پایان یافت، خواستار اقدامات بزرگ برای تعمیق اصلاحات به منظور تزریق انرژی قوی به ترویج توسعه کیفی شد، امری که مباحث داغی را در میان رسانه‌ها و عموم مردم برانگیخت.

بنا بر این، توسعه کیفی دقیقا چیست و برنامه‌های چین برای دستیابی به آن کدامند؟

ترجیح کیفیت بر کمیت

توسعه با کیفیت بالا به معنای یک تغییر رشد محض به دنبال رشد بهتر بودن و ترجیح کیفیت بر کمیت است.

توسعه کیفی در دیدگاه آقای شی قادر است خواسته روزافزون مردم برای یک زندگی بهتر را پاسخ دهد. این دیدگاه منعکس کننده فلسفه توسعه جدید با ویژگی‌های توسعه نوآورانه، هماهنگ، سبز، باز و اشتراکی است.

توسعه کیفی به معنای تغییر مدل رشد از خام به فشرده، با تمرکز بر نوآوری است. این مدل از توسعه دیگر توسط عوامل سنتی مانند نیروی کار، سرمایه و زمین نیرو نمی‌گیرد، بلکه توسط عوامل نوآورانه تازه مانند فناوری اطلاعات، کلان‌داده‌ها و هوش مصنوعی هدایت می‌شود.

هدف توسعه کیفی دستیابی به کارایی بیشتر، برابری، پایداری و امنیت است. ظرفیت و فناوری تولید مطلق در حالی که صنایع نوظهور سبز و فناوری منبع تجدیدپذیر توسعه می‌یابند، تدریجا از رده خارج خواهند شد.

این به یک الگوی جدید توسعه سبز نوآورمحور، منجر می‌شود که ارتباط هماهنگ میان انسان و طبیعت را تقویت می‌کند.

چنین توسعه‌ای یک نظام توزیع درآمد برابرتر ایجاد می‌کند و برابری منابع عمومی میان مناطق شهری و روستایی را تضمین می‌نماید. این اجازه خواهد داد تا منافع رشد اقتصادی تاثیر چشمگیرتر و منصفانه‌تری بر تمام افراد بگذارد و به رفاه مشترک آنها منجر شود.

نیروهای مولد کیفی جدید

اگر در «منطقه فناوری پیشرفته هه‌فی» دوری بزنید زادگاه نخستین ماهواره آزمایش علمی کوانتومی جهان را می‌بینید؛ «موزی» نام اولین خط تولید تراشه کوانتومی چین و سیستم تشخیص صدای برتر در جهان است.

منطقه فناوری پیشرفته که ابتدا یک تکه زمین کشاورزی بود طی سال‌ها سریعا توسعه یافته است. تولید ناخالص داخلی (GDP) آن در سال ۲۰۱۵ برای نخستین بار از ۵۰ میلیارد یوان (۶٫۹۵ میلیارد دلار) فراتر رفت. تنها چهار سال بعد این رقم با رشدی دو برابری به ۱۰۰ میلیارد یوان (۱۳٫۸ میلیارد دلار) رسید. از همه جالبتر اینکه ۷۳٫۸ درصد ارزش تولید صنعتی ناشی از صنایع نوظهور و فناوری پیشرفته است به گونه‌ای که نسبت به ۱۰ سال گذشته که ۳۰٫۶ درصد بود از دو برابر هم بیشتر شده است.

رشد سریع منطقه هه‌فی به مردم نگاهی اجمالی به تلاش‌های چین برای تحقق توسعه کیفی در سال‌های اخیر می‌دهد که با فناوری و نوآوری به پیش برده می‌شود.

از سال گذشته، مجموعه‌ای از پیشرفت‌های فناوری در چین خودنمایی کرده که شامل نخستین پرواز تجاری هواپیمای مسافربری ساخت داخل یعنی C919، شروع سفر اولین کشتی تفریحی بزرگ داخلی، تکمیل عملیات بلند کردن نخستین توربین بادی ۱۶ مگاواتی فراساحلی جهان و رکورد مدت زمان ثبت شده توسط یک آزمایش موتور اصلی موشک فرود ماه سرنشین دار چین و بسیاری موارد دیگر است.

گزارش منتشره از سوی «آکادمی علم چین» و «راهبرد توسعه فناوری» نشان می‌دهد که شاخص نوآوری ملی چین جایگاه دهم را در جهان طی سال ۲۰۲۳ به دست آورده و در مقایسه با سال ۲۰۲۲ سه پله صعود کرده است. چین تنها کشور در حال توسعه است که جزو ۱۵ کشور برتر این فهرست قرار دارد.

«لی چیانگ» نخست وزیر چین در خلال برگزاری «دو نشست» امسال هدف رشد ۵ درصدی برای اقتصاد چین برای سال ۲۰۲۴ را اعلام و تمرکز دولت بر رشد متوسط و در عین حال کیفی را خاطر نشان ساخت.

چین به منظور دستیابی به این هدف یک برنامه یک ساله را برای تحریک مصرف راه اندازی خواهد کرد؛ سیاست‌هایی را برای ترویج مصرف دیجیتال، حامی محیط زیست و سلامتی را به اجرا در می‌آورد؛ سرمایه گذاری موثر را افزایش می‌دهد، سیستم صنعتی را مدرن می‌کند و توسعه نیروهای مولد کیفی جدید را تسریع می‌بخشد.