امروز : دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت , ۱۴۰۳
فرهادی در کن، قهرمان در برزخ
پیش از این بیشتر توضیحات درباره روند بررسی پرونده از سوی وکیل پرونده بازگو شده بود و این نخستین بار است که کارگردان فیلم قهرمان به طور رسمی از حاشیههای پرونده، گفته است:«من هرگز به صورت مستقیم در این باره صحبت نکردم. این مستند چیزی بود که در کارگاه فیلمسازی دیدم و با دانشجویم درباره آن صحبت کردم، اما خیلی بعد فیلم «قهرمان» را ساختم و نمیتوان گفت این کار سرقت ادبی بوده است. آنچه در فیلم وجود دارد با آنچه در مستند هست تفاوت دارد و باید ببینیم چرا برخی روزنامهنگاران این اطلاعات نادرست را منتشر کردهاند.این مستند بر اساس یک اتفاق واقعی ساخته شده و فیلم هم برمبنای همان اتفاق که دو سال قبل رخ داده بود ساخته شده است. وقتی خبری توسط مطبوعات منتشر میشود شما میتوانید با توجه به آن رویداد داستان بنویسید یا فیلم بسازید. «قهرمان» تنها یکی از تفسیرها از این رویداد است.»
نحوه مجازات در پرونده شکایت کارگردان دو سر باخت از فرهادی یکی از سئوالات طرح شده در این باره بود. فرهادی در این باره گفت:«این روندی بسیار طولانی است و مقداری احساس ناخوشایند هم ایجاد کرده و حتی به ایشان پیشنهاد شد تا درآمد فیلم بین ما ۲ نفر تقسیم شود. در هر حال نتیجه، موضوع را روشن میسازد.»
ماجرا چه بود؟
آزاد مسیح زاده مستند مستند دو سر برد دو سر باخت را بر اساس تکالیف کلاسیاش در کارگاه اصغر فرهادی در موسسه کارنامه ساخته است. او در سال ۹۷ فیلم را به هشتمین جشنواره شیراز و شصتمین جشنواره منطقهای «آگر» در همدان ارسال کرد و آنطور که بعدها در اینستاگرام نوشت در همان سال مجبور به توقف ارسال مستند به سایر جشنوارهها شد. مسیح زاده مدعی شد که سوژه مستند دو سر برد دو سر باخت و فیلم فرهادی متعلق به او است و حتی در شرایطی غیر عادی، رضایتنامهای را درباره حقوق سوژه فیلم نوشته و امضا کرده است. به هر حال هر دو طرف پرونده شکایت به دادسرای فرهنگ و رسانه بردند، یکی درباره تهمت و افترا و دیگری سرقت ادبی. بهمن سال ۱۴۰۰ هم همزمان با بحثها و حاشیههای شکایت طرفین از یکدیگر فیلم قهرمان از ادامه حضور در میان نامزدهای بهترین فیلم غیرانگلیسیزبان اسکار باز ماند. پس از حذف فیلم قهرمان از این لیست بسیاری آن را به عنوان حقانیت ادعای کارگردان مستند دو سر برد دو سر باخت و حذف اصغر فرهادی از مناسبات فیلمسازی در جهان تلقی کردند و حتی برخی مخالفان او، ذوق زده شدند اما چند ماه بعد کارگردان قهرمان به عنوان یکی از داوران بخش رقابتی اصلی هفتاد و پنجمین جشنواره فیلم کن انتخاب شد. البته به نوشته نشریه ورایتی، پیشتر گمانهزنیهایی هم درباره در نظر گرفتن او برای ریاست هیات داوران کن وجود داشته و اتهامات مانع آن شده است.
پرونده در پروسه تجدیدنظر
فروردین امسال مسیح زاده اعلام کرد که دادسرا مستندات او درباره سرقت هنری را پذیرفته و حتی به صورت نهایی قرار مجرمیت صادر کرده اما هر دو شکایت فرهادی علیه او درباره نشر اکاذیب و افترا رد شده است. پس از رسانهای شدن این صحبتها کاوه راد، وکیل اصغر فرهادی در پرونده فیلم قهرمان، نهایی بودن قرار صادره را رد کرد و گفت که این تنها بخشی از روند رسیدگی به پرونده است. ماجرا به رسانههای خارج از این هم کشیده شد و حتی هالیوود ریپورتر نوشت که دادگاهی در ایران، اصغر فرهادی را به دلیل استفاده از ایده یک مستند در ساخت فیلم «قهرمان» مجرم شناخت اما گزارش این روزنامه آمریکایی که با اطلاعات نادرست نوشته شده بود بعدتر اینطور اصلاح شد:« دادگاهی در تهران مدارکی پیدا کرده است که نشان میدهد فرهادی حق مالکیت معنوی مستند دو سر برد، دو سر باخت مسیح زاده را پایمال و از برخی عناصر این فیلم بدون این که حق و حقوق سازنده را پرداخت کند در فیلم خود استفاده کرده است. حالا این پرونده به رویت قاضی دوم خواهد رسید و فرهادی میتواند در دادگاه تجدیدنظر به حکم آن اعتراض کند.»
دفاع تمام قد از فرهادی
طرح این ادعاها در نهایت منجر شد تا «الکساندر ماله-گی»، تهیهکننده فرانسوی فیلم «قهرمان» که سابقه طولانی همکاری با اصغر فرهادی دارد به دفاع از فرهادی و فیلم بر آید. او در بیانیهای اعلام کرد که هنوز هیچ حکم قطعی و الزام آور قانونی در مورد این پرونده وجود ندارد، بلکه تحقیقات مقدماتی درباره این که آیا موضوع در دادگاه بررسی شود یا خیر انجام شده و در نهایت تصمیم بر آن شده این پرونده در دادگاه بررسی شود.«دادگاه ایران در بررسی اولیه خود، بر اساس تحقیقات انجام شده، هرگونه ادعای احتمالی مسیح زاده در رابطه با درآمدهای حاصل از فیلم «قهرمان» را رد کرده است. من به اصغر فرهادی که او را یکی از بااستعدادترین و خلاقترین کارگردانان جهان میدانم اعتماد مطلق دارم. با وکیل ایرانی فرهادی در تماس بودهام و از نتیجه این شکایات مطلع شدهام. با توجه به اطلاعات نادرستی که توسط مطبوعات منتشر شده، فکر میکنم که لازم است همه از تصمیم بازپرس قضایی در تاریخ ۲۳ اسفند ۱۴۰۰ در ایران در مورد این فیلم مطلع شوند.» او اعلام کرد که قویا اعتقاد دارد که دادگاه شکایت خانم مسیح زاده را رد میکند. این تهیه کننده فرانسوی رای بازپرس قضایی را نیز در اختیار رسانهها قرار داد: «وی این ادعا را رد کرد که آبروی زندانی سابق توسط فیلم لطمه خورده و از ارجاع آن به دادگاه خودداری کرد. وی این ادعا را مبنی بر اینکه خانم مسیح زاده باید از درآمدهای حاصل از بهره برداری از فیلم برخوردار باشد را رد کرد و از ارجاع آن به دادگاه خودداری کرد.وی ادعای خانم مسیح زاده را به دلیل نقض کپی رایت فیلم مستند خود به دادگاه ارجاع داد.» گفتنی است فیلم «قهرمان» در جشنواره کن سال گذشته نمایش داده شد و جایزه بزرگ هیات داوران را از این جشنواره دریافت کرد.
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.