اولین نشست تخصصی کمیته زنان انجمن علوم سیاسی ایران با عنوان «سیاست حضور زنان در مجلس شورای اسلامی ایران؛ آسیب‌ها و راهکارها» در روز ۳۱ خرداد ۱۳۹۷ ساعت ۱۶ در حالی در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد که در این نشست اعظم طالقانی (نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی) سخنران کلیدی بود و بحث سیاست حضور زنان در مجلس شورای اسلامی را از منظر قرآنی مورد بررسی قرار داد. این بانوی روشنفکر و مذهبی با وجود مشکلات جسمی، اما به دلیل احساس تکلیف، با حضور در نشست‌هایی اینگونه و با سخنانی روشنگرانه، خود را در حافظه تاریخ ماندگار و جاودانه ساخت.
حضور جاودانه این بانو در حافظه تاریخ دلایل مختلفی دارد. اعظم طالقانی در پرتوی فضای مذهبی و روحانی خانه آیت‌الله طالقانی بزرگ شد و پرورش یافت. پدر و اندیشه‌های نیک او درباره حضور و حقوق زنان در تمام عرصه‌ها مشوق اعظم طالقانی جوان در تحصیل، تدریس و حضور در عرصه سیاست و اجتماع بود. حرکت او در گذر زمان از «اعظم طالقانی جوان» به «اعظم طالقانی پیر» موجب شد او از زیر چتر هویتی پدر خارج شود و با وجودی که از مرام پدر پیروی می‌کرد، هویتی مستقل از پدر بیابد. این هویت مستقل اعظم طالقانی را در حافظه تاریخ جاودانه ساخت.
او کنشگر برجسته جامعه مدنی بود که تلاش کرد با فعالیت در جامعه مدنی بر قدرت و نحوه شکل‌گیری ساختار آن تأثیرگذار باشد. او به عنوان یک زن ساختارشکن و قرآن‌پژوه، وضع و اجرای قوانین مختلف، بخصوص قوانین حوزه زنان، را مورد نقد و بررسی قرار داد و از منظر مطابقت این قوانین با قرآن و آیات قرآنی به بحث نشست. این عبور از قدرت‌طلبی و قدرت‌خواهی شخصی، حفظ فرهنگ ایرانی، رعایت آداب و اصول اسلامی و به‌کارگیری شجاعت یک زن مسلمان برای دفاع از حقوق قشر بزرگ به حاشیه‌رانده شده زنان در عرصه سیاست رسمی، خانم طالقانی را در حافظه تاریخ جاودانه ساخت.
با این حال، نباید از چهره و نگاه کاملاً انسانی اعظم طالقانی غافل شد. او تلاش داشت به بهبود دنیای زنان ایران‌زمین کمک کند. اعظم طالقانی با استناد به آیات قرآنی با اعمال نابرابری جنسیتی مخالفت می‌کرد. او معتقد بود «قرآن در هیچ جایی نابرابری بین دو جنس را حقیقتاً مطرح نکرده؛ مگر در ابعاد خانواده، آن هم نه از جهت تبعیض، بلکه برای حفظ و استحکام خانواده». اعتقاد اعظم طالقانی به نقش دوگانه زنان در عرصه عمومی و خصوصی با حفظ چارچوب‌ها و اصول اسلامی او را در حافظه تاریخ جاودانه ساخت.
از نگاه این بانوی انقلابی نهادهای خانواده، دولت، مذهب و هویت ایرانی ـ اسلامی چنان اولویت پیشینی می‌یابند که تلاش می‌کند تحولات را در توانمندسازی زنان به عنوان بخشی از جامعه تأثیرگذار بر کل جامعه بنیان بگذارد و این دیدگاه او را در حافظه تاریخ جاودانه ساخت.
هر چند خانم طالقانی در چارچوب حزب و تشکیلات خاصی فعالیت می‌کرد، اما اندیشه‌های انسان‌دوستانه او، قالب و چارچوب حزبی را درنوردید و این عبور اندیشگی از ساختار حزبی، او را در حافظه تاریخ جاودانه ساخت.